Η γέννηση του Αλέξανδρου ‘καλείσθω δε Αλέξανδρος’

φωτο από χειρόγραφο

Η γέννηση του Αλέξανδρου
και το όνειρο της Ολυμπιάδος και του Φιλίππου

... ἡ μὲν οὖν νύμφη πρὸ τῆς νυκτός, ᾗ συνείρχθησαν εἰς τὸν θάλαμον, ἔδοξε βροντῆς γενομένης ἐμπεσεῖν αὐτῆς τῇ γαστρὶ κεραυνόν, ἐκ δὲ τῆς πληγῆς πολὺ πῦρ ἀναφθέν, εἶτα ῥηγνύμενον εἰς φλόγας πάντῃ φερομένας διαλυθῆναι. Ὁ δὲ Φίλιππος ὑστέρῳ χρόνῳ μετὰ τὸν γάμον εἶδεν ὄναρ αὑτὸν ἐπιβάλλοντα σφραγῖδα τῇ γαστρὶ τῆς γυναικός· ἡ δὲ γλυφὴ τῆς σφραγῖδος ὡς ᾤετο λέοντος εἶχεν εἰκόνα.(ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ)

Η γέννηση του Αλέξανδρου όπως την διηγείται η Ευγενία Κούκουρα

Η Ολυμπιάδα πριν παντρευτεί τον Φίλιππο ονειρεύτηκε κάτι σημαδιακό.

Ένας κεραυνός έπεσε πάνω στην κοιλιά της και ακούστηκε φοβερός κρότος.

Στο σημείο που έπεσε ο κεραυνός ξεπήδησε φωτιά και οι φλόγες απλώθηκαν προς κάθε κατεύθυνση και αμέσως μετά έσβησαν.

(τον πίνακα "το όνειρο της Ολυμπιάδος" φιλοτέχνησε η Χρυσούλα Ματσιαρόκου
εμπευσμένη από μεσαιωνικά χειρόγραφα)

Αλλά και ο Φίλιππος είδε όνειρο, το ίδιο σημαδιακό. Είδε ότι σφράγιζε την κοιλιά της γυναίκας του με το χρυσό του σφραγιδόλιθο,που είχε έναν πολύτιμο λίθο, πάνω στον οποίο ήταν χαραγμένα ένας ήλιος, μια λεοντοκεφαλή και ένα μικρό δόρυ.

φωτό από μεσαιωνικό χειρόγραφο

Ο ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ για την γέννηση του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ γράφει:

Ἐγεννήθη δ´ οὖν Ἀλέξανδρος ἱσταμένου μηνὸς Ἑκατομβαιῶνος, ὃν Μακεδόνες Λῷον καλοῦσιν, ἕκτῃ, καθ´ ἣν ἡμέραν ὁ τῆς Ἐφεσίας Ἀρτέμιδος ἐνεπρήσθη νεώς· ᾧ γ´ Ἡγησίας ὁ Μάγνης ἐπιπεφώνηκεν ἐπιφώνημα κατασβέσαι τὴν πυρκαϊὰν ἐκείνην ὑπὸ ψυχρίας δυνάμενον· εἰκότως γὰρ ἔφη καταφλεχθῆναι τὸν νεών, τῆς Ἀρτέμιδος ἀσχολουμένης περὶ τὴν Ἀλεξάνδρου μαίωσιν. Ὅσοι δὲ τῶν μάγων ἐν Ἐφέσῳ διατρίβοντες ἔτυχον, τὸ περὶ τὸν νεὼν πάθος ἡγούμενοι πάθους ἑτέρου σημεῖον εἶναι, διέθεον, τὰ πρόσωπα τυπτόμενοι καὶ βοῶντες ἄτην ἅμα καὶ συμφορὰν μεγάλην τῇ Ἀσίᾳ τὴν ἡμέραν ἐκείνην τετοκέναι. Φιλίππῳ δ´ ἄρτι Ποτείδαιαν ᾑρηκότι τρεῖς ἧκον ἀγγελίαι κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον, ἡ μὲν Ἰλλυριοὺς ἡττῆσθαι μάχῃ μεγάλῃ διὰ Παρμενίωνος, ἡ δ´ Ὀλυμπίασιν ἵππῳ κέλητι νενικηκέναι, τρίτη δὲ περὶ τῆς Ἀλεξάνδρου γενέσεως. Ἐφ´ οἷς ἡδόμενον ὡς εἰκὸς ἔτι μᾶλλον οἱ μάντεις ἐπῆραν, ἀποφαινόμενοι τὸν παῖδα τρισὶ νίκαις συγγεγεννημένον ἀνίκητον ἔσεσθαι.

Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε στις έξι του μηνός Εκατομβαιώνος, τον οποίο οι Μακεδόνες ονομάζουν Λώο, τη μέρα που κάηκε στην Έφεσο ο ναός της Αρτέμιδας. Ο Ηγησίας από την Μαγνησία ‘επιπεφώνηκεν επιφώνημα ψυχρίας δυνάμενον’, είπε ένα τόσο κρύο αστείο, που θα μπορούσε να σβήσει εκείνη τη φωτιά. Είπε δηλαδή, πως ήταν επόμενο να καεί ο ναός της Αρτέμιδος αφού η θεά ήταν απασχολημένη με τη γέννα της Ολυμπιάδας, μιας και η θεά ήταν προστάτιδα της γέννας.

(ο πίνακας "η γέννα της Ολυμπιάδος" φιλοτεχνήθηκε από τη Χρυσούλα Ματσιαρόκου,

που τον εμπνεύστηκε από μεσαιωνικά χειρόγραφα)

Όσοι μάλιστα από τους μάγους έτυχε να βρίσκονται, τότε στην Έφεσσο, πίστεψαν πως η πυρπόληση του ναού ήταν σημάδι που προμηνούσε κι άλλη συμφορά και φώναζαν πως η μέρα εκείνη γέννησε μεγάλη συμφορά για την Ασία.Ο Φίλιππος τότε είχε μόλις κυριέψει την Ποτίδαια και του ήρθαν τρεις ευχάριστες ειδήσεις την ίδια στιγμή. Η μία έλεγε πως ο Παρμενίων νίκησε σε μεγάλη μάχη τους Ιλλυριούς, η άλλη πως ανακηρύχθηκε νικητής στους Ολυμπιακούς αγώνες στην ιπποδρομία και η Τρίτη πως γεννήθηκε ο Αλέξανδρος.Ο Φίλιππος χάρηκε γι’ αυτές τις ειδήσεις, αλλά ακόμα περισσότερο όταν του είπαν οι μάντεις πως ο γιος του θα είναι ανίκητος, αφού γεννήθηκε με τρεις νίκες.


Ο ΨΕΥΔΟΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ για τη γέννηση του Αλέξανδρου γράφει:

Ο Φίλιππος για τον Αλέξανδρο:
Βλέπω ότι η σπορά είναι θεική!
Γιατί μόλις το παιδί έπεσε στη γη ακούστηκαν αλλεπάλληλες βροντές και αστραπές φώτισαν τον ουρανό ώστε ταρακουνήθηκε ολόκληρο το σύμπαν.
Ο τοκετός συνοδεύτηκε από επίσημα κοσμικά σημάδια.

‘καλείσθω δε Αλέξανδρος’
ονομάστηκε ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ.

Σ’ όλη τη Μακεδονία και στην Πέλλα
και στη Θράκη έγινε στεφανηφορία.

Η απόδοση των κειμένων έγινε από την Ευγενία Κούκουρα